نوع مقاله : مقاله پژوهشی Released under CC BY-NC 4.0 license I Open Access I

نویسندگان

• نفیسه افشاری ¹
• شهزاد طهماسبی بروجنی ²
• ناصر نقدی ³
• رسول حمایت طلب ⁴

¹ کارشناس ارشد، روان‌شناسی ورزش، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، ایران

² استادیار، رفتارحرکتی، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، ایران

³ استاد، بخش فیزیولوژی و فارماکولوژی، انستیتو پاستور تهران،ایران

⁴ دانشیار، رفتارحرکتی، دانشکدۀ تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

افزایش استرس بر کارکردهای شناختی اثر منفی می­گذارد. ازاین‌رو شناسایی راهبردهای مناسب برای جلوگیری از کاهش عملکرد شناختی و حرکتی ضروری است. هدف از این پژوهش، بررسی اثر استرس محدودیت حرکتی بر یادگیری و حافظه و نقش پیش­گیرندۀ فعالیت بدنی بر آنها بود. از میان رت­های نر آلبینو- ویستار انستیتو پاستور 32 رت به‌صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. حیوانات برحسب نوع گروه در معرض مداخله­های استرس از نوع بی‌حرکتی (2 ساعت در روز × 21 روز)، دویدن با شدت ملایم (30 دقیقه در روز × 21 روز)، تعامل مداخله­های استرس و دویدن یا بدون مداخله قرار گرفتند. به‌منظور تعیین اثربخشی استرس، وزن حیوانات در دو نوبت قبل از اجرای پروتکل و پس از پایان آزمون­ها، اندازه‌گیری شد. آموزش و آزمون حیوانات با استفاده از ماز آبی موریس طی چند مرحله (چهار روز اکتساب و روز پنجم آزمون کاوش، سه روز استراحت و روز نهم آزمون یادداری)، انجام گرفت. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل واریانس یکطرفه (ANOVA)، t همبسته، Repeated Measured  در دوره‌های اکتساب و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته­های تحقیق حاضر نشان داد که استرس موجب تخریب یادگیری و حافظهمی‌شود (03/0=(P. با وجود این، فعالیت بدنی تخریب عملکرد ناشی از استرس را خنثی کرد (5P=0/000). در گروهی که فعالیت بدنی صرف داشتند، تأثیر مثبت معنادار بر زمان رسیدن به سکو در مرحلۀ اکتساب (P=0/005) و عملکرد شناختی مرحله به یادداری (P=0/006) مشاهده شد که نشان‌دهندۀ تأثیر مثبت فعالیت بدنی بر یادگیری و حافظه است. با توجه به نتایج تحقیق حاضر که استرس موجب تخریب یادگیری و حافظه شد، انتظار می‌رود از فعالیت بدنی بتوان به‌عنوان عاملی مؤثر برای تعدیل استرس استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• استرس
• حافظۀ فضایی
• رت
• فعالیت بدنی
• یادگیری

عنوان مقاله [English]

The Effect of Immobilization Stress on Learning and Spatial Memory and the Protective Role of Physical Activity in Male Rats

نویسندگان [English]

• Nafiseh Afshari ¹
• Shahzad Tahmasebi Boroujeni ²
• Naser Naghdi ³
• Rasool Hemayat Talab ⁴

¹ M.Sc. of Sport Psychology , Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Assistant Professor of Motor Behavior, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

³ Professor, Department of Physiology and Pharmachology, Pasteur Institute of Iran, Tehran, Iran

⁴ Associate Professor of Motor Behavior, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Increased level of stress has negative effects on cognitive functions. Thus, it is necessary to identify appropriate strategies to prevent cognitive and motor performance decline. The aim of this research was to study the effect of immobilization stress on learning and memory and the protective role of physical activity in them. From male Albino-Wistar rats of Pastor Institute, 32 rats were randomly divided into four groups. According to the type of the groups, rats were exposed to stress interventions including immobilization (two hours per day for 21 days), moderate running (30 minutes per day for 21 days), combination of stress interventions and running and also without any interventions. In order to determine the effectiveness of stress, animal weights were measured in two phases: before the protocol and after the tests. Morris Water Maze in several steps (four days for the acquisition phase, the fifth day for Probe test, three days for resting and the ninth day for recall test) was used for learning and testing of rats. ANOVA test with repeated measures and paired sample t test in acquisition phase and Tukey post hoc test were used to analyze data. The results revealed that stress damaged learning and memory (P=0.03). However, physical activity neutralized performance damage caused by stress (P=0.000). Physical activity group showed a significant positive effect on the time to reach the platform in the acquisition phase (P=0.005) and on cognitive function in recall phase (P=0.006) which was a sign of positive effect of physical activity on learning and memory. Therefore according to the present results which show that stress impairs learning and memory, it is expected that physical activity will be used as an effective factor to moderate stress.

کلیدواژه‌ها [English]

• learning
• Physical Activity
• rat
• Spatial memory
• Stress