نوع مقاله : مقاله پژوهشی Released under CC BY-NC 4.0 license I Open Access I
نویسندگان
1 کارشناس‌ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
2 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مداخلۀ بهنگام بازی‌محور بر رشد روانی- حرکتی کودکان 6-4 سالۀ دچار اختلال طیف اوتیسم انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی بود و از طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، از میان کودکان 6 - 4سالة شهر اصفهان در سال 1394، تعداد 30 نفر (15 دختر و 15 پسر) که ملاک‌های ورود به پژوهش را دارا بودند، به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری داده، رشد حرکتی گزل (1940) بود که توسط والدین کودکان در مرحلة پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری تکمیل شد. سپس کودکان گروه آزمایش در 10 جلسة 90 دقیقه‌ای و هفته‌ای یک‌بار در بازی‌ها شرکت داده شدند.گروه کنترل این آموزش را دریافت نکردند؛ پیگیری پس از 30 روز صورت گرفت. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها از روش تحلیل واریانس بین‌گروهی با اندازه‌های تکراری استفاده شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که تفاوت بین دو گروه آزمایش و کنترل در رشد روانی- حرکتی معنادار بود. همچنین تفاوت‌های درون‌گروهی و تعامل بین دو موقعیت و تغییر در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری در متغیر رشد روانی- حرکتی معنادار بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مداخلات بهنگام بازی‌محور بر رشد روانی- حرکتی کودکان با اختلال طیف اوتیسم تأثیر دارد و از این مداخلات می‌توان برای کمک به افزایش و بهبود مهارت‌های این کودکان استفاده کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Effect of Play-Based Early Intervention on Psychomotor Development of Children with Autism Spectrum Disorder
نویسندگان [English]
- Elmira Nazari 1
- Salar Faramarzi 2
1 MSc in Clinical Psychology, Faculty of Education and Psychology, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan , Isfahan, Iran
چکیده [English]
The aim of this study was to examine the effect of play-based early intervention on psychomotor development of 4-6-year-old children suffering from autism spectrum disorder. The research design was semi-experimental with pretest-posttest and a control group. 30 qualified children (15 males and 15 females) were randomly selected from 4-6-year-old children of Isfahan city in 2015 by convenience sampling method and assigned to experimental and control groups. Data were collected by Gesell Motor Developmental Scale (1940) completed by parents in pretest, posttest and follow-up. Then, experimental group received ten 90-minute treatment sessions once a week in which children participated in play-based early intervention. Control group received no treatment. Follow-up was conducted 30 days later. Data were analyzed using analysis of variance with repeated measures. Results indicated a significant difference between experimental and control groups in psychomotor development. Moreover, intra-group differences, the interaction between two positions and changes in pretest, posttest and follow-up were significant in psychomotor development. Therefore, it can be concluded that play-based early interventions influence psychomotor development in children with autism spectrum disorder. Such interventions can be applied to improve and enhance these children’s skills.
کلیدواژه‌ها [English]
- Autism Spectrum Disorder
- children
- play-based early intervention
- psychomotor development
- احمدی، احمد؛ شاهی، یوسف (1389). «تأثیر تمرین‌های ادراکی حرکتی بر مهارت‌های حرکتی و ریاضی در اوتیسم»، مجلۀ اصول بهداشت روانی،12(2)، ص 41-534.
- احمدی، سید جعفر؛ صفری، طیب؛ عرب بارانی، حمیدرضا؛ همکیا، منصوره؛ خلیلی، زهرا (1393). «اثربخشی بازی نقش و تحلیل کاربردی افزایش رفتارهای اجتماعی در کودکان اوتیسم»، مجلۀ تحقیقات علوم رفتاری،12(3)، ص 359-351.
- افروز، غلامعلی؛ اصغری نکاح، سیدمحسن؛ بازرگان، عباس؛ شکوهی یکتا، محسن (1390). «تأثیر مداخلۀ بازی‌درمانی عروسکی بر مهارت‌های ارتباطی کودکان در خودمانده»، مجلۀ اصول بهداشت روانی،13(1)، ص 57-42.
- عابدی، احمد؛ آقابابایی، سارا؛ یارمحمدیان، احمد؛ زمانی فروشانی، نسرین (1394). «فراتحلیل اثربخشی مداخلۀ تحلیل رفتار کاربردی بر مهارت‌های زبانی کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم»، فصلنامۀ روان‌شناسی بالینی، ۷ (۲)، ص 86-77.
- بابایی کفاکی، هدی؛ قنادزادگان، حسینعلی؛ فصیحی، رمضان (1392). اثربخشی بازی‌درمانی گروهی با رویکرد گشتالت بر بهبود مهارت‌های اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی، انجمن روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری.
- ملک‌پور، مختار؛ دادمهر، علی‌اصغر؛ قمرانی، امیر؛ رحیم‌زاده، سمیه (1393). «تأثیر روش مداخله‌ای تحریک حسی و حرکتی بر میزان هماهنگی حرکتی در دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی آموزش‌پذیر با اختلال هماهنگی رشدی»، مجلۀ تعلیم و تربیت استثنایی، 2(124)، ص 32-25.
- ملک‌پور، مختار؛ زیدآبادی نژاد، فاطمه؛ فرامرزی، سالار؛ چوپان زیده، رؤیا؛ علی تقی‌پورجوان، عباس (1392). «بررسی اثر آموزش مهارت‌های روانی – حرکتی بر کارکردهای اجرایی (حل مسئله، برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی رفتاری- هیجانی) کودکان پیش‌دبستانی دارای اختلالات یادگیری غیرکلامی»، تازه‌های علوم شناختی، 15(3)، ص 39- 32.
- حیدری، طاهره؛ عابدی، احمد؛ شاه‌میوه اصفهانی، آرزو؛ توکل‌نیا، مرضیه (1392). «تأثیر بازی‌های گروهی بر رشد مهارت‌های روانی حرکتی پسران پیش‌دبستانی کم‌توان ذهن»، فصلنامۀ افراد استثنایی، 3(10)، ص 143-129.
- شوشتری، مژگان؛ ملک‌پور، مختار؛ عابدی، احمد؛ اهرمی، راضیه (1390). «اثربخشی مداخلات زودهنگام مبتنی بر بازی‌های توجهی بر میزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی/تکانشگری»، مجلۀ روان‌شناسی بالینی، 3(3)، ص 27-17.
- American Psychiatric Association .)2013(. "Diagnostic criteria for Autistic Disorder", Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5).
- American psychology Association (APA).)2012(. Diagnostic and statistical Manual-Text Revision. Chicago, I. L. Association P:68.
- Elsabbagh M, Johnson MH. )2008(. Infancy and autism progress, prospects, and challenges. Progress Brain Research; 164: 355-83.
- Gerber JS, Offit PA. )2009(. «Vaccines and autism: a tale of shifting hypotheses».Clin Infect Dis 48(4):456-61.Lay summary – IDSA.
- Green D, charman T, pickles A, chandler s, Loucas T, simonoff E, Baird G.)2009(. Impairment in movement skills of children with autistic spectrum disorders. Developmental Medicine & child Neurology, 51:311-316.
- Matson JL. )2008(. Clinical assessment intervention for autism. Philadelphia: Elsevier.
- Matson, J.L.)2008(. "Social-skills treatments for children with autism spectrum disorders: an overview". Behav Modif 31 (5): 682–707.
- McClintock C. 2009. Play therapy behaviors and themes in Physically abused, sexually abused, and no abused children. Dissertation of doctor of psychology. Baylor university.
- Mendez J. , Fogle , L. )2002(. Parental reports of preschool childrens social behaviour : Relations among peer play ,language competence , and problem behaviour. Journal of psychoeducational Assessment , 20 , 370-385.
- Mitchel D. & Brown R. I. (Eds). )1999(. Early intervention studies for young children with special needs. London: chapman and Hall.
- Pan Cy, Tsai CL, Chu CH. )2009(. Fundamental Movement skills in children Diagnosed with Autism spectrum Disorders and Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 39:1694-1705.
- Petersen F, Lacroix L, Rousseau C. )2010.( Stimulating creative play in children with autism through sandplay. Arts Psychother ; 37: 56-64.
- Pearson B. L. 2008. Effects of a cognitive behavioral play intervention on childrens hope and school adjustment. Dissertation of doctor of philosophy, case western reserve university.
- Pfeiffer B. A., Koenig K., Kinnealey, M., Sheppard M., & Henderson L.) 2011(.Effectiveness of sensory integration interventions in children with autism spectrum disorders: A p ilot study. American Journal occupational therapy, 65(1), 76-85.
- Ray, D., Schottelkorb, A., & Tsai, M-H.)2007(.Play therapy with children exhibiting symptoms of Attention Deficit Hyperactivit Disorder.International Journal of Play Therapy, 16, 95-111.
- Sowa M, Meulenbroek R. )2011(. Effects of physical exercise on Autism spectrum Disorders: A mela-analysis. Research in Autism spectrum Disorders, 6: 46-57.
- Sher B. 2009. Early intervention Plays. Published by Jossey – Bass.
- Uren N, Stagnitti K.)2009(. Pretend play, social competence and involvement in children aged 5-7 years: the concurrent validity of the Child-Initiated Pretend Play Assessment. Aust Occup Ther J;56(1):33-40.
)